Jęczmień
Poprzedni artykuł | Następny artykuł | 
Jęczmień jest grudkowatym ropniem jednego lub kilku gruczołów, których ujścia znajdują się na brzegach powiek. Hordeolum, medyczna nazwa tej choroby, znaczy po łacinie „małe ziarnko jęczmienia", co trafnie oddaje wygląd ropnia.
Większość jęczmieni powstaje u podstawy rzęsy na zewnętrznej stronie powieki, ale niektóre z nich, zwane jęczmieniami wewnętrznymi, tworzą się na wewnętrznej krawędzi powieki. Zmiana jest zwykle wywoływana zakażeniem gronkowcowym.
Jęczmień występuje równie często u kobiet, jak i u mężczyzn, i to w każdym wieku, ale z nieznanych powodów niektórzy ludzie, zwłaszcza dzieci, wydają się być szczególnie podatni na nawroty choroby. Uważa się, że ryzyko powstania jęczmienia wzrasta, gdy człowiek narażony jest na długotrwałe działanie drażniących środków chemicznych i środowiskowych, w tym także dymu tytoniowego.
Jęczmień zewnętrzny zwykle pojawia się jako czerwona swędząca lub bolesna plamka, która ulega obrzękowi i w końcu tworzy różowy lub żółty czubek podobny do spotykanego na krostach lub czyrakach. Cała powieka i otaczające tkanki mogą być czerwone i bolesne. Daje to wrażenie obecności w oku ciała obcego i oko może być bardziej wrażliwe na światło. W większości przypadków jęczmień „dojrzewa", po kilku dniach pęka i goi się samoistnie.
Jęczmień wewnętrzny bywa bardziej bolesny i nie jest tak widoczny jak zewnętrzny. Dopiero uniesienie powieki pozwala dostrzec żółtawą grudkę, która jednak nie pęka, a zanika stopniowo, zwykle w ciągu 34 dni. Nawroty zdarzają się jednak częściej niż w przypadku jęczmienia zewnętrznego.
Badania diagnostyczne
Większość przypadków jęczmienia można rozpoznać na podstawie objawów i wyglądu zmiany. W nietypowych przypadkach lekarz może zlecić posiew z wydzieliny ropnia.
Leczenie
W większości przypadków jęczmień można leczyć sposobem domowym. Jeśli jednak ropień nie pęka albo nie opróżnia się samoistnie po pęknięciu, musi zostać nacięty i opróżniony przez lekarza. Aby przyspieszyć gojenie i zapobiec nawrotowi choroby, można kilka razy dziennie smarować brzeg powieki maścią lub kremem z antybiotykiem. Można również stosować krople do oczu zawierające antybiotyk, zwłaszcza w przypadkach jęczmienia zewnętrznego. W takich przypadkach krople powinno się zapuszczać do obydwu oczu.
Inne metody leczenia:
Samoleczenie
Jeśli po dwóch dniach leczenia ciepłymi kompresami jęczmień nie ustępuje, jeśli jednocześnie powstało kilka jęczmieni lub doszło do szybkiego nawrotu choroby, koniecznie udaj się do lekarza. Nie próbuj samemu otwierać jęczmienia. Wyciskanie lub naciskanie na jęczmień może rozszerzyć infekcję i doprowadzić do pogorszenia. Zawsze przed dotknięciem jęczmienia i po każdym jego dotknięciu myj ręce mydłem i wodą. a do sporządzenia kompresu używaj przegotowanej wody i sterylnego gazika.
Z chwilą gdy jęczmień „dojrzeje" do opróżnienia i pęknie, możesz dopomóc w ewakuacji ropy, delikatnie odciągając z zakażonego obszaru koniec rzęsy, przy której uformował się ropień. Do przemycia powieki użyj rozcieńczonego szamponu dla dzieci, usuń ropę i strupy, które mogły wytworzyć się wokół jęczmienia. Potem znów umyj ręce i rozsmaruj cienką warstwę maści z antybiotykiem.
Pomocne w zapobieganiu jęczmieniowi jest unikanie pyłu i innych substancji, które mogą podrażniać oko. Jeśli w twoim miejscu pracy znajdują się substancje działaniu drażniącym, noś przez cały czas ochronne gogle.
Jeśli nosisz szkła kontaktowe, należy codziennie wyczyścić je i zdezynfekować. Przed założeniem soczewek nie wkładaj ich do ust, ponieważ w ten sposób przenosi się zarazki z jamy ustnej do oka. Tusz do rzęs inne kosmetyki do oczu mogą również być siedliskiem bakterii. Wymieniaj je zatem mniej więcej co 23 miesiące i nigdy nie używaj wspólnie z innymi osobami.
Inne choroby dające objawy typowe dla jęczmienia
Jęczmień może być łatwo mylony z innym stanem zapalnym, zwanym gradówką. Zamiast dojrzeć i pęknąć, gradówka wytwarza na powiece powoli powiększający się włóknisty guzek, który zwykle znika w ciągu miesiąca. Jęczmień jest również podobny do blepharitis, przewlekłego procesu zapalnego brzegu powieki, który wywołuje zaczerwienienie oczu, bolesność i niekiedy owrzodzenia.
