Choroby zawodowe głosu
Poprzedni artykuł | Następny artykuł | 
Od kilku lat e miejsce na liście najczęściej występujących chorób zawodowych w Polsce zajmują choroby narządu głosu. Nauczyciele to największa grupa wśród osób pracujących w zawodach wymagających wysiłku głosowego.
Najczęściej spotykane objawy dysfonii u nauczycieli to nawykowe chrząkanie, uczucie suchości w gardle, zmatowienie głosu, zawężenie skali głosu, skrócenie czasu fonacji, okresowe zaniki głosu, chrypka, a nawet bezgłos.
W początkowym okresie zaburzenia głosu u nauczycieli mają charakter dysfonii czynnościowych tzn. bez zmian morfologicznych w narządzie głosu, a dysfunkcja głosu jest odwracalna. Dysfonie czynnościowe są wynikiem nieprawidłowych mechanizmów fonacyjnych z zaburzoną koordynacją oddechowo-fonacyjno-artykulacyjną. U osób pracujących głosem dysfonie czynnościowe wyprzedzają pojawienie się zmian organicznych fałdów głosowych. Utrwalone zmiany patologiczne krtani, ograniczają w znacznym stopniu wydolność narządu głosu i uniemożliwiają posługiwanie się głosem w znaczeniu zawodowym.
Główne przyczyny chorób głosu:
1.anatomicznej (podlegają jedynie działaniom medycznym, nie można ich rehabilitować, oraz nie są one zależne od techniki fonacyjnej):
2. funkcjonalnej
Definicję chorób zawodowych głosu podano w obowiązującym obecnie wykazie chorób zawodowych (Rozporządzenie Rady Ministrów z dn. 30 lipca 2002, Dziennik Ustaw nr 132). Zawarte są w punkcie 15 i określone jako przewlekłe choroby narządu głosu spowodowane nadmiernym wysiłkiem głosowym, trwającym co najmniej 15 lat. W wykazie ujęto następujące jednostki chorobowe:
1. Guzki śpiewacze
2. Niedowłady fałdów (strun) głosowych
3. Zmiany przerostowe
Guzki śpiewacze:
Zwane również guzkami głosowymi, są to małe, okrągłe twory występujące w fałdach głosowych. Przyczyną ich powstawania jest nadmierny wysiłek głosowy, ostre i przewlekłe zapalenie krtani, zmiany hormonalne. Guzki te powstają głównie u kobiet i związane są z emisją wysokich dźwięków. Utrwalone guzki utrudniają pełne zwarcie fonacyjne fałdów głosowych. Głos jest ochrypły i drżący. W początkowym okresie są to tzw. guzki miękkie, zwykle ustępujące po ograniczeniu wysiłku głosowego. Nieleczone przechodzą w guzki twarde, które wymagają interwencji chirurgicznej, przekształcają się w nowotwory.
Niedowłady strun głosowych:
To duża grupa różnych zaburzeń, charakteryzująca się niepełnym zwarciem fałdów głosowych podczas fonacji. Charakterystyczne objawy to: chrypka o stałym charakterze, nasilająca się po wysiłku głosowym lub okresowy bezgłos. Niedowłady można skutecznie leczyć o ile zostaną wcześnie wykryte.
Zmiany przyrostowe:
Choroba charakteryzuje się pogrubieniem fałdów głosowych lub ograniczonymi zmianami przyrostowymi. Powoduje to wzrost masy fałdów głosowych, co zaburza ich prawidłową czynność fonacyjną. Zmiany te powstają, gdy w czasie zapalenia krtani na tle indekcyjnym jest ona forsowana i zmuszana do nadmiernego wysiłku. Choroba ta stosunkowo trudna jest do wyleczenia i często wymaga interwencji chirurgicznej.
We wszystkich przypadkach leczenia fonochirurgiczne powinno być poprzedzone rehabilitacją foniatryczną.
