Inaczej zwana również chorobą angielską. Spowodowana jest przede wszystkim zaburzeniami gospodarki wapniowo-fosforowej (niedoborem witaminy D, zaburzeniami wchłaniania wapnia) oraz złymi warunkami bytowymi.
Najczęściej występuje:
- u dzieci między 3 a 24 miesiącem życia, co jest związane z szybkim wzrostem dziecka
- u niemowląt szybko rosnących lub otyłych
- głównie spotyka dzieci mieszkające w klimacie o małym nasłonecznieniu oraz w miastach przemysłowych, zapylonych
- może być związane ze sztucznym karmieniem i nie podawaniem wit. D
Niedobór witaminy D jest skutkiem:
- niedostatecznej przemiany prowitaminy w witaminę D
- braku prowitaminy w pożywieniu
- zaburzenia wchłaniania
Jednak jeśli jeden z tych czynników wyrównuje brak drugiego, krzywica nie wystąpi.
Pierwsze objawy:
- przyspieszony oddech
- utrata łaknienia
- skłonność do zaparć
- niepokój
- drażliwość
- wzmożone pocenie się
- zmniejszona ruchliwość
Kolejne objawy:
- upośledzona odporność
- napady drgawek związane z hipokalcemią
- rozmięknienie kości sklepienia czaszki, a w wyniku bujania tkanki kostnawej pod okostną może powstać czaszka kwadratowa, pośladkowa, czoło olimpijskie lub balkonowate
- pogrubienie przynasad kości długich
- w miejscu połączenia żeber z chrząstkami tworzą się charakterystyczne zgrubienia, tzw. różaniec krzywiczy
- opóźnienie zrastania ciemiączka
- na klatce piersiowej tworzy się poprzeczna bruzda (Harrisona), lub inne zniekształcenia (klatka piersiowa kurza, szewka, łódkowata)
- kręgosłup może ulec skrzywieniu (kifoza, lordoza, skolioza)
- miednica staje się płaska
- trudności w utrzymaniu głowy w pozycji pionowej
- kości kończyn ulegają wygięciu (kolana koślawe, kolana szpotawe, nogi pałąkowate) towarzyszy im płaskostopie
- układ mięśniowy wiotczeje
- opóźnione ząbkowanie,nieprawidłowe wykształcenie koron zębów, odwapnienie koron
- opóźnienie rozwoju psychomotorycznego
- między 6-18 miesiącem życia często dochodzi do nadłamania kości długich
- opóźnienie wzrostu
Możliwe powikłania:
- przepuklina
- tężyczka
- niedokrwistość
- zapalenie dróg oddechowych
Rozpoznanie na podstawie:
- objawów klinicznych
- odpowiednich badań krwi
- rentgenu
Leczenie:
- podawanie witaminy D
- naświetlanie promieniami nadfioletowymi
- ortopedyczne
Profilaktyka:
- jak najczęstsze przebywanie z dzieckiem na wolnym powietrzu (kąpiele słoneczne)
- stosowanie odpowiedniej dla dziecka diety
- podawanie doustnie preparatów witaminy D
UWAGA! Przedawkowanie witaminy D może wywołać ciężkie objawy ogólne!